Achter de schermen bij de online hulplijn van Siriz

Het zal je gebeuren. Die ene dag dat je er achter komt dat je zwanger bent. Onbedoeld. Je wereld staat op zijn kop en je hebt geen idee wat je moet doen. Wie bel je op zo’n moment of waar vind je betrouwbare informatie?
Mariska en haar collega’s van de online hulplijn staan klaar om alle vragen te beantwoorden en naar mensen te luisteren. We spraken Mariska voor een uniek kijkje achter de schermen van de online hulpverlening.

Jij bent werkzaam bij de online hulplijn van Siriz. Wat houdt dat in?

‘De online hulplijn is voor iedereen die een vraag heeft rondom een onbedoelde zwangerschap. Via chat, WhatsApp, telefoon of e-mail staan wij dagelijks voor de mensen klaar om hun vragen te beantwoorden en een luisterend oor te bieden. De mensen die contact zoeken zijn heel verschillend en dat maakt mijn werk zo afwisselend. Denk bijvoorbeeld aan mannen, vrouwen, ouders, hulpverleners, verwijzers, maar ook schoolbegeleiders. Iedere dag is anders.’

‘Bij de ontdekking van een onbedoelde zwangerschap kan het leven van een vrouw en man op zijn kop staan.’

Welke vragen krijg je zoal?

‘De vragen zijn heel divers. Vrouwen die net een zwangerschapstest hebben gedaan en niet weten wat ze moeten doen, mannen die net gehoord hebben dat hun vriendin/vrouw zwanger is, maar ook praktische vragen. Bijvoorbeeld: ‘Waar moet ik wonen als er een kind komt?’ en ‘Hoe kan ik alle kosten die een kind met zich meebrengt financieel dragen? Via de chat en WhatsApp komen vooral informatieve vragen binnen over seks en zwangerschap. Het zijn kanalen die laagdrempelig zijn en waar men gemakkelijk contact zoekt. Het voordeel van de telefoon is dat je meer de diepte in kan gaan en de vraag achter de vraag beter kan achterhalen of het antwoord beter toe kan lichten. Met deze verschillende hulpkanalen hopen we zoveel mogelijk mensen een passende vorm van hulp te bieden.’

Kun je een voorbeeld noemen?

‘De laatste tijd krijg ik veel telefoontjes over het verschil tussen de beleving van man en vrouw bij een onbedoelde zwangerschap. Bij de ontdekking van een onbedoelde zwangerschap kan het leven van een vrouw en man op zijn kop staan. Een ieder gaat daar op een eigen manier mee om. Begrip voor wat er in de ander omgaat is dan essentieel om samen tot een oplossing te komen. Dit is zeker van belang bij onstabiele relaties. Door voorlichting over de verschillen tussen man en vrouw te geven hoop je het wederzijds begrip te vergroten, zodat man en vrouw elkaar blijven vinden in de keuzes die gemaakt moeten worden.’

Hoe reageren mensen op de gesprekken die je met ze voert?

‘Ze vinden het over het algemeen fijn om met iemand te praten die er verstand van heeft. Natuurlijk ervaren ze mijn feedback soms als lastig, maar ze vinden het wel helpend. Ik zeg ook altijd; je kunt alles tegen me zeggen, dat maakt me niet uit. Je mag mij elke week bellen. En als blijkt dat er extra hulp nodig is, stuur ik ze door naar onze eigen maatschappelijk werkers of ik zoek naar passende hulp in hun eigen regio/woonplaats en mail hen dit toe.’

De contacten die je hebt zijn vaak kort en je weet niet altijd de afloop. Hoe ga je daarmee om?

‘Ik laat het los. Dat heb ik echt moeten leren. Hiervoor werkte ik bij jeugdzorg en had ik echt eigen cliënten. Het was aan het begin zeker wennen om cliënten van de hulplijn los te laten. Ik geef wel altijd een ingang voor contact. Zo mogen ze altijd terugbellen. De deur staat altijd open.’

Welk verhaal is jou het meest bijgebleven van de afgelopen jaren?

‘Ik werd ’s ochtends gebeld door een vrouw. Ze was helemaal in de war. Ze had een goed huwelijk en twee dochters. Ze wilde altijd wel een derde kindje, maar haar man niet. Daar had ze zich bij neergelegd. Toch raakte ze onverwacht zwanger. Haar man had het er wel moeilijk mee, maar gaf het de tijd om aan het idee te wennen. Totdat ze rond de vijftien weken het geslacht van het kindje wisten. Na twee meiden, werd dit een jongetje. Haar man was woedend en wilde er niets van weten. Of je haalt het weg of ik ga weg, zei hij.

Wat moet ik doen in deze situatie? vroeg ze. Ik gaf aan dat het belangrijk was om er achter te komen wat hem zo boos maakte. Hoe was zijn jeugd, wat was er moeilijk? Ik heb haar handvatten gegeven voor een gesprek met haar man.

Ze belde een dag later terug en vertelde dat ze een heel goed gesprek hadden gehad. Wat bleek? Hij is opgegroeid met twee zussen die alle aandacht kregen en hij, als nakomertje en jongen, kreeg niets. Hij voelde zich ongewenst en er niet bij horen. Dit wilde hij niet voor zijn eigen zoon. Na dit gesprek tussen man en vrouw besloten ze dit jongetje alle liefde en aandacht te geven dat het nodig zou hebben en het kindje dus te houden.

Ik vind dit zo’n mooi voorbeeld van diepere drijfveren. Wat je doet met een onbedoelde zwangerschap is niet zomaar een primaire reactie en keus. Hoe je met deze situatie omgaat heeft alles te maken met wie je bent, waar je vandaan komt en wat je al hebt meegemaakt. Door het totale beeld mee te nemen en al je mogelijkheden af te wegen, kan je een keuze maken die bij je past.’

Wat drijft jou in dit werk?

‘Ik vind het fijn om gesprekken te hebben die ergens over gaan, over dingen waar mensen echt mee zitten. Het is zo’n mooie manier om in gesprek te gaan. Ik merk dat het helpt als je goed luistert en vragen stelt. Dit is vaak een crisissituatie voor mensen. Ik vind het mooi om in deze crisis een stukje mee te lopen. En als je mensen dan kan helpen, geeft dat echt voldoening. Ik vind het een uitdaging om mensen te spiegelen en bij hun hart te komen. Wat zijn je angsten? Wat zijn je drijfveren? Als je daar kan komen, heb je echt een gesprek. Het zijn levenszaken, dat geeft mij enorm veel energie. Eerst luisteren wat ze willen. Dan doorvragen en meedenken. Soms vragen ze ook naar mijn mening. Ik zeg nooit welke keuze mensen moeten maken. Ik geef alleen advies over het proces van het maken van een keuze.’

Welke houding helpt jou bij je werk?

‘Ik zeg nooit nooit. Wie zegt dat een onbedoelde zwangerschap mij niet zou zijn overkomen als ik in hun schoenen had gestaan? Die houding helpt mij om naast mensen te gaan staan. Dat maakt dat ik met hen ook echt compassie voel. Natuurlijk vind ik het soms een onbegrijpelijke situatie. Door de situatie in een groter geheel te plaatsen en te zoeken naar de drijfveren van de ander, gaat het helemaal niet meer om mijn mening. Mensen hebben hun eigen verantwoordelijkheid en die verantwoordelijkheid wil ik ook echt bij hen laten.’